คุณภาพอากาศในโรงพยาบาลกับสุขภาพผู้ทำงาน

           ประเทศไทยมีภูมิอากาศเป็นแบบร้อนชื้น ทำให้สถานพยาบาลมีการติดตั้งระบบปรับอากาศมากขึ้น หากระบบที่ติดตั้งไม่ได้มาตรฐานหรือไม่ถูกต้องอาจก่อให้เกิดปัญหาคุณภาพอากาศในอาคาร ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพผู้ปฏิบัติงานได้ที่พบบ่อย คือ กลุ่มอาการป่วยเหตุอาคาร (sick building syndrome; SBS) ได้แก่ กลุ่มอาการทางตา จมูก ลำคอ ระบบหายใจส่วนล่าง ระบบประสาทผิวหนัง ซึ่งมีความสัมพันธ์ชัดเจนกับช่วงเวลาที่อยู่ในอาคาร โดยเฉพาะผู้ปฏิบัติงานที่ใช้เวลาอยู่ในอาคารทำงานมากกว่าหนึ่งในสามของวัน และห้าถึงหกวันต่อสัปดาห์จะมีโอกาสได้รับผลกระทบต่อสุขภาพจากคุณภาพอากาศในอาคาร (indoor air  quality; IAQ) ซึ่งปัจจุบันคุณภาพอากาศในอาคารเป็นปัญหาสำคัญ และมีผลต่อสุขภาวะของผู้ทำงานในอาคาร โดยองค์การอนามัยโลกคาดว่าร้อยละ 30 ของอาคารทั่วโลกอาจมีปัญหาทางด้านคุณภาพอากาศภายในอาคาร ซึ่งนำไปสู่ปัญหากลุ่มอาการป่วยเหตุอาคาร (sick building syndrome; SBS) นอกจากนี้ผู้ปฏิบัติงานในสถานพยาบาลยังเสี่ยงต่อการสัมผัสเชื้อโรคที่ติดต่อทางการหายใจ เช่น วัณโรค ไข้หวัดใหญ่ อีสุกอีใส เป็นต้น และยังมีความหลากหลายทั้งที่เป็นหอผู้ป่วยสำนักงานห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์  เหล่านี้ล้วนก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพผู้ปฏิบัติงานได้ และการมีลักษณะของปัญหาที่แตกต่างกัน  ที่ต้องการความเฉพาะเจาะจงของการระบายอากาศให้เหมาะสมกับลักษณะงานหากคุณภาพอากาศในสถานที่ทำงานไม่ดีก็ส่งผลกระทบต่อสุขภาพทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลงหรือหากเจ็บป่วยจนต้องลางาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อองค์กรได้จากการเดินสำรวจหน่วยงานที่มีความเสี่ยงสูงด้านอาชีวอนามัยในคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี  พ.ศ.2548-2549 พบว่าปัญหาเรื่องการระบายอากาศเป็นปัญหาที่พบมากที่สุด และมีรายงานจากหน่วยงานเรื่องผู้ปฏิบัติงานเกิดการเจ็บป่วยจากการสัมผัสสารเคมีในที่ทำงานเมื่อสอบสวนแล้วปัญหาที่พบ คือ การระบายอากาศของหน่วยงานไม่ดี  ก่อให้เกิดปัญหาคุณภาพอากาศในหน่วยงานขึ้น

          ดังนั้นการดำเนินการเพื่อค้นหาและประเมินความเสี่ยงจากปัญหาคุณภาพอากาศในอาคาร  และการดำเนินการแก้ไข  ป้องกันจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่สถานพยาบาลควรดำเนินการ  เพราะหากผู้ปฏิบัติงานมีความรู้  ความเข้าใจในการจัดการกับปัญหาคุณภาพอากาศในอาคาร ตระหนักถึงปัญหาของคุณภาพอากาศ  และสามารถป้องกันแก้ไขก่อนที่จะเกิดผลกระทบต่อสุขภาพผู้ปฏิบัติงานทั้งของตนเองและเพื่อนร่วมงาน